UVIMBA WEMIBONGO: Isankxwe senkciyo

Lawulani zinkosi idabi lenkciyo, Siyaxokozela okwamaxoxo emgxobhozweni, Oko salilisela ngokubuyela eMbo, Namhlanje sigxeka ukubuyela eMbo, Kanti ngubani ekufanele ebuyel’eMbo? Siqhwayel’emva ngoku sixel’iinkukhu, Le Mbo isemilebeni yethu ngeyiphi? Sonwabele ukuhlekana nokugxekana, Kanti inyani yayaphi na bantu bakuthi? Ingaba bubugagu kum na obu bundenza ndibesisithulu? Kukundweba kusini okundenza ndibe yimfama? Sililisela ngenkciyo okwamarhanuga, Ibiqale yayintoni inkciyo kwaNtu? Uba yingqobhoko ndiyekeni ndileli qaba.

Iimbophelelo eziniqamangeleyo nakuziqhiza xa litshonayo, Nigxampuza emgxobhozweni wobumnyama nithi kuyakhanya, Sukani kulo mkhwa umbi ubhexeshwa lubaxo, Abasemzini banifumene ni ethe-ethe banilalisa ngophotho, Singamahenxe-henxe ahexiswa ngumoya, Sigragramelana sodwa kub’inyaniso ijongisw’endenxe, Kuza wudlavuk’ubudlelwane phakathi kwethu, Kanti sifanelwe kukufunxa iingcambu zomanyano, Sikhulise isizwe sikaXhosa ngendlela eyiyo.

Kulungile sibe yimigqakhwe kwizinxibo zaseNtshona? Kunokuba sizingce ngobuntu bethu? Singabantu abanjani abangayincomiyo into entle?

Sihleli nje siyagxuphuleka siyagxeka, Sigxeka le nkcubeko yethu siyikhwaza umhla nezolo, Sigxeka nalapho kungafanelekanga khona, Inkciyo ayinatyala, nkqu nabafundisintsapho abanatyala, Ityala likwizidlwengu ezithi zihleli nje zigacel’ubon’iintsula zeentsana, Ityala likumthwebuli othathe imifanekiso wayisabalalisa, Ityala likuthi ngokungabi nanyani nokungazingci ngobuthina, Siyazinyenza siyazinyelisa kwezinye iintlanga, Siluhlanga olunjani olungazingciyo ngobuntu balo?

Sihleli nje siyanyhukulana ngathi sinokhwekhwe, Sinochuku ngathi sikrwentswe ngeenzipho zikakhetsh’olambileyo, Ndimothulel’umnqwazi umntu ofundisa umntwana inkcubeko yakhe, Ndimothulel’umnqwazi umntu ofundisa iintsana imvelaphi yethu, Ndibothulel’umnqwaz’abantwana abathe bazingca ngemvelaphi yabo, Masiyeke ukuba ngabelungu abamnyama.

Sithi abantwana mabafundiswe ngenkcubeko esikolweni, Kwathina siyajika sigxeka kwale nto sithi mabayifundiswe, Singamagwala anochuku angakwaziyo ukuyimela into yawo, Sibhidekile maxhosa akuthi ebuxhoseni bethu, Sincame salilisela ngamaxesha atshintshileyo, Utshintsho aluzanga kubhangisa ubuthina, Inguqu ayizanga kutshabhisa ubuntu bethu, Makube esisankxwe ngesokuqala nesokugqibela, Kungenjalo zawudodobala iingqondo zabantwana bethu, Le nkcubeko thina ngabanye siyilambele, Inene siyaya kwayiwayo, Xa ukunxitywa kwenkciyo kuza kudala isankxwe kwaXhosa.