Iimpahla azikafikeleleki emva kokuba iziphaza zishukunyisiwe!

Umbhali weli nqaku uMnu Khotso Moleko. Umfanekiso: Uthunyelwe

Khotso Moleko

Kufuneka sithini? Siyavuyisana norhulumente ngokwenza yonke into ebingenakukwazi ukwenziwa kwiminyaka engama30, kwiinyanga ezimbalwa zeGNU?

Okanye sithi, wowu, urhulumente zonke iindawo zeziphaza azinazo iimpuku, amatyotyombe neelokishi zitshabalele kwaye ngoku zinezindlu ezifanelekileyo kwiindawo zokuhlala eziphuculweyo ezifana neendawo ezinamahlamvu?

Okanye sinokuthi, ukumbiwa kwemigodi ngokungekho mthethweni kuye kwacinywa ukususela oko uKhumbudzo wathetha waza woyikisa zonke iiNkosi kunye namajoni azo angathathi ntweni, ekufuneka ajongane kwaye adabhe kulwandlekazi olukhulu lokungaphangeli.

Ngaphandle, akuyi kuba yinyaniso. Kusekho imingeni yentlalo noqoqosho. Amaxabiso ezinto ezisisiseko kunye nokutya ahlala engafikeleleki, izibonelelo zezentlalo azikaluboni uhlengahlengiso, kwaye iindleko zombane zisengumthwalo, ngaphandle kwemozulu eshushu ethoba imfuno.

Hayi, masibulele ilanga, kude kube ngubusika obuzayo. Emva kweenyanga ezininzi ndikhangela iiloli ezithutha inkunkuma, ndade ndayibona enye. Kodwa iintaba zenkunkuma elahlwa ngokungekho mthethweni zisekhona kwaye iimpuku zisaza kuphuma zityelele izindlu zabahlali ezikufutshane okanye ezikude.

Benze ntoni ke abantu, xa sele bemkile abahloli, abezopolitiko, namapolisa emva kokuvalwa kweziphaza, bathi, “My friend, uyivula nini kwakhona le venkile, ‘ungaxhalabi’ thina siza kujongisisa, (ukuba usinika itwo-tiger), udederhu lweevenkile lukude, kwaye andinakukwazi ukukhwela iteksi, okanye abaqhubi beeteksi baya kusikhupha emotweni kamalume okanye umakazi, kanye phambi kwamapolisa endlela kunye neSAPS, ukuba sicela ukukhwela kuba akukho mntu usikhathaleleyo, ngaphandle kwangaphambi konyulo.” Emva koko bathi, “Ndingalifumana ela qanda elinye, isilayi esinye sepoloni, itea bag enye, netumata enye kunye netswele, zonke zixabisa iR10.”

Akukho nto ingako itshintshileyo ngaphandle nje komvuzo kaRamaphosa.