Iindaba

URamaphosa uyabagxeka abo bangafuni kuthabatha nxaxheba kwiNgxoxo yeSizwe

Simon Majadibodu|Published

UMongameli uCyril Ramaphosa esenza intetho ephambili ngethuba kuphehlelelwa iNgxoxo yeSizwe eUNISA ePitoli.

Image: GCIS

UMongameli uCyril Ramaphosa ubagxeke kabukhali abo bangafuni kwanto yakwenza nengqungquthela yokuqala yeNgxoxo yeSizwe, esithi iingxoxo zokwenene zimalunga "nokudibanisa abantu, ukwenza abantu bathethe ngazwinye – bangazithetheli bodwa."

URamaphosa ukuthethe oku ngethuba ephehlelela iNgqungquthela yeSizwe yeNgxoxo yeSizwe engundabamlonyeni, neqale ngoLwesihlanu eUNISA ePitoli.

Oku kuza nangona kuye kwarhoxa abantu abaninzi abaphambili kunye nemibutho, kuquka lowo wayesakuba nguMongameli uThabo Mbeki, imibutho yesisa, amahlakani karhulumente weGNU kunye namaqela oluntu.

Imibutho edumileyo efana neThabo Mbeki Foundation kunye neDesmond and Leah Tutu Legacy Foundation iye yarhoxa kule nkqubo, ikhankanya inkxalabo ngokuphunyezwa kwayo kunye nokungxama.

Imibutho yezopolitiko, equka iDemocratic Alliance (DA) kunye neFreedom Front Plus (FF Plus) nayo irhoxile, ityhola umbutho olawulayo iAfrican National Congress (ANC) ngokusebenzisa iqonga ukuzithandisa ebantwini phambi konyulo loorhulumente basemakhaya ngo2026.

Ethetha nabantu abebezimase kwiholo iZK Matthews Hall eUNISA, uRamaphosa ugxeke abo bakhethe ukungathathi nxaxheba.

"Singoonyana neentombi zomgquba, zasemhlabeni – kulapho sivela khona," utshilo.

"Sinexesha elidlulileyo elifanayo, kodwa sabelana ngekamva elifanayo. Sabelana ngelifa elifanayo lokwahlukana, ukungalingani, intlungu, kunye nentswela bulungisa."

"Sinebhongo elifanayo lokuphelisa ulwaphulomthetho localucalulo nokuseka idemokhrasi yomgaqo-siseko. Sikwanokwabelana ngekamva elinye – ikamva elisidibanisayo."

URamaphosa uthe abo bebezimase lo msitho bakwenze oko ngokuzithandela, bemanyene yinkolelo yabo kwingxoxo nokuthethana kunye nentshukumo.

"Wonke umntu, nokuba uthini na umahluko phakathi kwethu, uzibophelele ekusebenzisaneni ukwakha eli kamva – ikamva esiphupha ngalo sonke."

Ugxininise ukuba iingxoxo azintshanga eMzantsi Afrika, ekhumbula imbali yelizwe yokuthethathethana ngamaxesha anzima.

"Besisoloko sisebenzisa iingxoxo ukusombulula ezona ngxaki zinzima eziye zajongana nelizwe lethu. Kwaye ewe, kukho amaxesha apho abanye bebengavumi ukuthatha inxaxheba," utshilo.

URamaphosa uthe unethemba lokuba abo bakhethe ukungathathi nxaxheba kule ngxoxo ikhoyo baza kuthi ekugqibeleni basithathele ingqalelo isigqibo sabo.