Iindaba

Isebe lezemfundo eGauteng lithi mabafunde abantwana nokuba abanawo amaphepha

Simon Majadibodu|Published

UZandile Dabula weOperation Dudula ekunye namalungu akhe bebekwisikolo samabanga aphakamileyo iNoordgesig, nalapho ebekhokele iphulo eliceba ukususa abafundi basemzini abangenamaphepha kwizikolo zikarhulumente.

Image: Itumeleng English/ Independent Newspapers

Ubummi okanye ubume babaphambukeli asingomba umiselayo ekwabiweni kweendawo zesikolo.

Le yindlela iSebe leMfundo laseGauteng (GDE) elathi laphendula ngayo kwiOperation Dudula, emva kwephulo lalo lokuhlaba ikhwelo lokuba izikolo zikarhulumente zibeke phambili abafundi boMzantsi Afrika ngaphezu kwabemi bamazwe angaphandle.

Lo mbutho, okhokelwa nguZandile Dubula, utyelele izikolo ezininzi eSoweto ngoMvulo, njengenxalenye yephulo eliphambi kwephulo elicwangcisiweyo lezikolo kweyoMqungu ka2026.

Iileta ezilumkisayo zisiwe kwizikolo ezilishumi elinanye, zisithi akukho mntwana woMzantsi Afrika ofanele ukuba ahluthwe imfundo kukhethwe ummi wangaphandle.

Isithethi sesebe lezemfundo eGauteng, uSteve Mabona, ungqinile ukuba isebe linolwazi ngeli phulo nathe lijolise ekuphembeleleni imigaqo-nkqubo yokwamkelwa kwabafundi ezikolweni.

"Ngoko, iGDE inxibelelane neOperation Dudula kwaye yaphinda yathi ukwamkelwa kwabafundi kwizikolo zikarhulumente kulawulwa yiGauteng School Admissions Regulations," utshilo uMabona.

Uthe abafundi bamkelwa ngokusekelwe kuluhlu lweenqobo zokwamkelwa, ezibandakanya:

- Idilesi yasekhaya ekwingingqi yesikolo

- Abantwana bomzi omnye sele bebhalisile esikolweni okanye kwisikolo sangaphambili bebefunda kuso

- Idilesi yomsebenzi ekwingingqi yesikolo

- Idilesi yasekhaya kumgama ongama30 eekhilomitha ukusuka esikolweni

- Idilesi yasekhaya engaphaya komgama ongama30 eekhilomitha ukusuka esikolweni

"Abazali nabagcini babantwana bayakhunjuzwa kwakhona ukuba ukufakwa kwabafundi ngokolu luhlu lweenqobo lungentla kumiselwa linani labafundi besikolo ngasinye," utshilo.

"Ubummi okanye ubume babaphambukeli asingomba umiselayo ekwabiweni kweendawo zesikolo."

UMabona wongeze ngelithi zonke izikolo mazihlale zikwindawo ekhuselekileyo nefikelelekayo kubafundi, ootitshala nabazali.

"Isebe likwakhumbuza uluntu lonke ukuba umthetho awukuvumeli ukuphazanyiswa kwezikolo okanye ukuphazamisana nokufundisa nokufunda," utshilo.

"Isebe liyaqhubeleka nokuxhasa amalungelo omntwana ngamnye okufikelela kwimfundo esemgangathweni kwaye liza kuqinisekisa ukuba ulwamkelo lwabafundi ezikolweni luqhutywa ngokungqinelana nomthetho, umgaqo-nkqubo kunye nolawulo olusesikweni."

IOperation Dudula, egxekwa ngamaphulo ayo kwilizwe lonke ajolise ekufikeleleni kwabantu bamazwe angaphandle abanganamaphepha kwiinkonzo zoluntu, ngoku itshintshele ingqwalasela yayo ezikolweni.

"Siye kwizikolo ezine ngoku, kwaye sijolise kuzo izikolo ezilishumi elinanye," utshilo uDubula ngaphambili.

"Siyavuya ukuba ezinye zezikolo ziyabuvuma ubugwenxa obuqhubekayo kwizikolo zabo. Omnye umba esinawo ngabemi boMzantsi Afrika abangamaxwebhu. Abafumani ncedo kwiSebe lezeKhaya xa benikwa isithuba seenyanga ezintathu zokuba bafumane amaphepha," utshilo.

Eli phulo laqala ngotyelelo eLofentse Girls’ High School eOrlando East naseNoordgesig Primary School, phakathi kwezinye izikolo.

Lo mbutho uthe eli phulo lezikolo liyinxalenye yephulo elibanzi phambi konyulo loorhulumente basekhaya kunyaka ozayo.