Masualle: Isizathu sokugcina uMakupula

“KUDALA ndibuzwa ngabantu ukuba ndimgxotha nini * [Mandla] Makupula, futhi ndiye ndibone ukuba lo mbuzo undiqhubela ekubeni ndithabathe isigqibo ngale nyewe.”

Oku kuthethwe yiNkulumbuso yaseMpuma Koloni uPhumulo Masualle, ngethuba ebesenza intetho eMonti kwiveki ephelileyo kumsitho wokuwonga abafundi bakaGrade 12 abangamashumi amahlanu anesixhenxe abathe baphumelela emagqabini kwiimviwo zabo zokuphela konyaka ka2017.

UMasualle uthi alikho iphondo apha kweli loMzantsi Afrika, elikhe lanabaphathiswa bezemfundo abatshintsha-tshintshwayo ukodlula iMpuma Koloni.

“Yenza uphando lwakho, sokuze ulifumane iphondo elikhe latshintsha-tshintsha abaphathiswa bezemfundo ukodlula iMpuma Koloni. Kudala ke kusithiwa mandimgxothe uMakupula.

“Into esabona ukuba masiyiqwalasele kukujonga iingxaki zesebe lezemfundo, siyeke ukujongana neziqu. Ngokokubona kwam, izinto azisafani kweli sebe kuba kukho uzinzo ngoku. Into ethetha ukuba sisekhondweni elihle nelincomekayo,” utshilo uMasualle, kwizizathu zakhe zokwala ukugxotha uMphathiswa wezemfundo kweli phondo uMandla Makupula.

Kwiimviwo zikaGrade 12 ka2017, iMpuma Koloni ize no-65.8 weepesenti, into ethetha ukuba ifunqule umxakatho ngo-6.5 weepesenti xa kuqwalaselwa * -59.3 weepesenti ka2016.

UNobhala we-ANC ephondweni uLulama Ngcukayitobi, uncome uzinzo kwisebe lezemfundo kwanento yokuba ngoku kukho intloko yesebe esisigxina uThemba Kojana. UNgcukayitobi uthe ukutshintshwa kwabaphathiswa kudala ukunqongophala kozinzo, kodwa watsho esithi iANC izakuwuqwalasela umsebenzi kaMakupula, njengoko isenza nakwabanye abathunywa bayo.

Ethetha noonondaba eStirling eMonti, uMakupula uthe: “Kulo msebenzi ndikuwo andizange ndifake isicelo, ngumbutho iANC owabona ukuba ndiwulungele ukusebenzisa loo migqaliselo uyisebenzisayo. Into endinokuyithetha kukuba kubalulekile ukusebenza nzima xa unikwe ithuba.”

“Into endiyithandayo kukuba esi sikhundla sibizwa kamnandi ngesiXhosa, kuthiwa singabaphathiswa into ethetha ukuba siphathisiwe, asiyonto yethu le. Abantu bale nto (ANC) banokuthi enkosi ngenye imini. Kwakukho uMphathiswa phambi kwam, kuseza kubakho omnye umphathiswa emva kwam,” kutsho uMakupula.

sithandiwe.velaphi@inl.co.za