Bakhumbule uBiko ngengxoxo

Umfanekiso: ANA

Ukhunjulwe ngengxoxo uSteve Biko eGinsberg eQonce phakathi kwabafundi, izifundiswa, iinkokheli zopolitiko namagosa karhulumente aquka uMphathiswa weSebe leMidlalo neNkcubeko uBulelwa Thunyiswa.


Umhla weshumi elinesibini kwinyanga yoMsintsi ngumhla awabhubha ngawo uBiko ngonyaka ka1977 ezandleni zamapolisa ngenxa yezimvo zakhe.


Ethetha nabafundi abaphuma kwizikolo ezisixhenxe zaseQonce, uMphathiswa uBulelwa Thunyiswa uxelele loo nginginya ukuba uBiko wayenqwenela ukubona ilizwe elimanyeneyo, elinenzolo nobulungisa.


 ”UBiko wangenelela eqhubela phambili idabi leengadluma ezifana noNelson Mandela, ooWalter Sisulu nezinye iinkokheli ezazisilwela ukukhululwa kweli lizwe, wadlala indima ephambili ukumiselwa kweBlack Conscouisness eyayikhuthaza ukuzingca kwamaAfrika,” uthethe watsho uThunyiswa.

 

UAmanda Ngili ophuma kwisikolo samabanga aphakamileyo iForbes eQonce, uthi ukunikwa ithuba lokuxoxa bexovula imisebenzi kaSteve Biko, lithuba elikhuthazayo kubo.


 “Sive izinto ezininzi esingazaziyo ngoBiko, sihlala sifunda ngaye yonke imihla, izimvo zakhe ziyasikhuthaza, zisenza ukuba sizingce yonke imihla,” utshilo uNgili. 


Othethe egameni leSebe leMidlalo neNkcubeko eMpuma Koloni, uAndile Nduna, uthi ukukhumbula uBiko yinxalenye yeenkqubo zabo. 


“Le yinyanga yokukhumbula izinto ezililifa kuthi, ngoko le yenye yeenkqubo esinazo kule nyanga yoMsintsi, sikhumbula uSteve Biko nemisebenzi yakhe, iimfundiso zakhe ngakumbi,” utshilo uNduna. 


UThunyiswa uxelele abo bafundi ukuba ngenene kuninzi abanokufunda kwindlela ebesenza ngayo izinto uBiko.


“Ekunye noMapetla Mohapi nezinye iinkokheli bafundise ulutsha lelo xesha ukuzingca, logama bebesilwa besilwela ukuguqulwa kwemeko yentlalo,” uthethe watsho uThunyiswa.

 

UMongameli weli uCyril Ramaphosa uza kube esothula intetho yesikhumbuzo ngobomi bukaBiko kwizakhiwo zeYunivesithi yoMzantsi Afrika eRawutini.


“UBiko nguye owasungula iziko lempilo iZanempilo eZinyoka, eQonce, emva kokugqiba izifundo zobugqirha eNatala, oko kubonisa ukuba wasungula, waphumelela, wenza izinto ezinkulu esemncinci ngokuzalwa,” utsho uThunyiswa.