Unxunguphalo lubhalwe ebusweni kuMakupula

UNXUNGUPHALO belubhalwe ebusweni, nasekubetheni kwelizwi lomphathiswa wezemfundo eMpuma Koloni uMandla Makupula.

Amanani abafundi abaphumeleleyo kwiimviwo zebanga leshumi zonyaka ka2015, ehlile kunawango 2014. UMakupula ebejonge ukunyusa la manani ngeshumi leepesente aye ku-75 weepesente esuka ku-65.4 wango2014.

UMakupula uthe, ukwehla kwamanani akuyongxaki nje yeli phondo, “Namanye amaphondo abenale ngxaki ngaphandle kweNtshona Koloni.” Ukwathe ukwehla kwala manani kudalwe yinkqubo yokufundisa engabalungiselelanga ngokwaneleyo abafundi bamelane nobume bephepha leemviwo.

Ukwagxeke abafundi abanyuselweyo ngelithi babenegalelo kwiziphumo ezibi zalo nyaka. Uthe, i-14 000 yabafundi abanyuselweyo kweli phondo ibenegalelo elingango- 5,3 weepesente ekwehleni kweziphumo jikelele, eMpuma Koloni.

Kwizithili ezithe zaqhuba kakubi kakhulu iLady Frere ibesesona sithili sikwindawo yokugqibela. Impumelelo yabafundi kwibanga leshumi kwesi sithili yehle ukusuka ku-63.9 weepesente yaya kuthi xhaxhe ku 46.3 weepesente. ILusikisiki yehle ngeepesente eziyi 13.9 isuka ku 61.1 weepesente yaya kuthi xhaxhe ku 47.9 weepesente. Isithili sesithathu ukusuka emva nguQumbu. Esi sesona sithili sehle kakhulu kunango- 2014. Ibiyi 75.1 yabafundi abaphumelele ibanga leshumi kwesi sithili ngo 2014, kodwa ngoku yi 47.9 kuphela.

Zilishumi elinesihlanu izithili ezifumene ngaphantsi kwamashumi amathandathu eepsepente, ezisixhenxe zizuzse phakathi kuka 60 ukuya 70 weepesente, ngelixa iyiKaladokwe kuphela ezuze u71.6. Kwayona iKaladokwe yehlile xa ithelekiswa nango 2014 apho ibingu 82.9 impumelelo.

Kwizikolo ezithe zenza kakubi kakhulu sesebanga eliphakamileyo iJama eseQonce nekungaphumelelanga nomnye umfundi kumashumi amabini anesibini abebhala.

Esinye sesabafundi abangevayo iSt Thomas nayo eseQonce nekungaphumelelanga nomnye kwishumi elinesibini ebelichophele ezi mviwo. Nenkulumbuso yephondo uPhumulo Masualle uthe: “Asonwabanga ngezi ziphumo.”

UMasualle uthe, ayingo- rhulumente ozakunyusa umgangatho webanga leshumi, makubanjiswane.