Abe-SIU baphanda Amahlathi

UZAKUPHANDWA libutho leSIU (Special Investigating Unit) umasipala i-Amahlathi.

Oku kulandela isiphakamiso sikamongameli weli uJacob Zuma. Uphando lweSIU lizakugxila kwimiba equka, ukuthengwa kwempahla , imisebenzi kwakunye neenkonzo zikamasipala nguMasipala okanye egameni likaMasipala kwakunye neentlawulo ezenziwa ngokunxulumene noko ngendlela engalunganga, eneenkcukaca ezifihlakeleyo, nechaseneyo nemithetho elawula oomasipala. Impatho mali egwenxa kakhulu ngokunxulumene nemicimbi kaMasipala.

Ukuziphatha ngokungafanelekanga okanye ngokungekho mthethweni ngooceba, amagosa okanye abasebenzi bakaMasipala. Ulwabiwo olungekho mthethweni okanye inkcithomali karhulumente, kwakunye nempahla karhulumente.

Ukuthenga nokuhlawula izinto ngendlela engekho mthethweni, okanye engekho mgaqweni negqibela seyiziindleko kwimali karhulumente. Inkcitho yangabom nobugwenxa obukhokelela kwilahleko yemali karhulumente. Ukuziphatha ngokungafanelekanga kwabantu abathile nabakhokelele kukonakala kobudlelwane noluntu.

Ukuzakuthi ga ngoku abahlali baseKatikati ephantsi kwalo masipala bakuqhankqalazo eliqale ebutsheni bale veki. Kwezinye zezinto ezikhalazelwa ngabahlali kukusilela kwalo masipala ekuhambiseni iinkonzo kule dolophu.

Ebutsheni balo nyaka i-EFF kulo masipala ibhalele kwi-ofisi yoMkhuseli woLuntu eMpuma Koloni emva kokufumana ngebhaqo imbalelwano esuka kuMphicothi ziNcwadi ixela elubala imali ekwizigidi ngezigidi zeerandi ethe yasetyenziswa gwenxa ngumasipala waseAmahlathi kunyakamali ka2013-14.

UMphicothi ziNcwadi wagxeka amagosa omasipala waseAmahlathi ngelithi akakhange athabathe manyathelo emva kokudyarhaza imali ekwizigidi ezingamashumi asibhozo anesithoba zeerandi (R89.1 million).

Le mali iquka i-R78.6 million esetyenziswe ngelokuboleka umatshini (plant) wokusebenza, kusenzeka oko ngaphandle kokuphunyezwa libhunga likamasipala.

Imali engange-R7.1 million isetyenziswe gwenxa emva kokungalandelwa kwemithetho elawula unaniselwano (supply chain management), lo gama yona i-R3.4 million ichazwe njengedyarhazwe ekuhlawuleni izakhiwo ezithile, apho usebenzela khona lo masipala, ezimaxabiso axhome ngokumangalisayo.

U-Ayanda Mpambana weEFF owayebhalele kuMkhuseli Woluntu uthe uyalamkela eli nyathelo, kwaye unethemba lokuba lizakutyhila okuninzi.