Bavelisa iibhotile zewayini eWhittlesea

Ukusuka ekhohlo ngabaxhamli beli phulo uShadrack Ndlovu, Monde Kuta noThamsanqa Xhelisilo kumasimi ewayini eWhittlesea UMFANEKISO: SITHANDIWE VELAPHI

ZIIBHOTILE zewayini ezingamawaka amathathu anamakhulu asibhozo ezithe zaveliswa eShiloh eWhittlesea kwiinzame zokutshintsha ledolophana ibenye yeendawo zokuvelisa iwayini eMpuma Koloni.

Imali ebalelwa kwishumi elinesibini lezigidi zeerandi ithe yachithwa ngumasipala wesithili iChris Hani ukutyala nokukhulisa imidiliya yokuvelisa iwayini ebomvu (Pinotage) nemhlophe (Chardonnay).

Izolo, umhla weshumi elinesithoba, ibilusuku lokusungula ngokusesikweni le projekthi yewayini, iShiloh Vineyard, eWhittlesea.

Noxa nje inkxaso-mali iphuma kumasipala waseChris Hani, le projekthi ilawulwa ziingcaphephe zamafama akwaFarm Vision ebambisene nabahlali baseShiloh phantsi kwendibanisela iMayime Cooperative.

Imalunga namashumi amathathu anesithathu imisebenzi ethe yadaleka kule ndawo ukusukela oko iqalile le projekthi ngo-2012. Kula masimi kuhlakulwa ikhula, kuyathenwa ze kuphinde kunkcenkceshelwe.

Omnye wabasebenzi uThamsanqa Xhelisilo uthi bayalivuyela eli nyathelo kuba ligxotha ikati eziko kwimizi yabo. “Into yokuvuka kusasa ubenento yokwenza ibaluleke kakhulu. Xa sizimisele kule projekthi, abantwana bethu bazakuba nemisebenzi ezinzileyo. Yonke le nto ixhomekeke kuthi, kuba urhulumente uyikhuphile imali,” kutsho uXhelisilo.

Usihlalo weMayime Cooperative, uSelborne Cecani, uthi bagqiba kwelokuba bangene kule projekthi kuba bebona ukuba umhlaba wale ndawo ulungele phantse yonke intlobo yeziqhamo. UCecani uthi ngaphandle kwezibhotile abathe bazivelisa nyakenye, ziitoni ezilishumi elinesihlanu zomdiliya ezivunwe kulo nyaka ze zathunyelwa eNtshona Koloni ukuya kumfaxangwa ukuze zilungele ukusetyenziswa.

“Sinomhlaba omkhulu kakhulu apha, yiyo le nto sagqiba kwelokuba masiwusebenzise ukutyala iwayini,” utshilo uCecani.

Obambele njengosodolophu kumasipala wesithili iChris Hani uMthethunzima Jack uthi i-arhente yezophuhliso yalo masipala, iChris Hani Development Agency, ixakekile isenza uphando olujolise ekuzeni namacebo okuzinzisa eli phulo.

UJack uyavuma ukuba isengumceli-mngeni into yokuba kulinywe lomdiliya eWhittlesea, kodwa oyukumfaxangwa eNtshona Koloni. “Izicwangciso zethu kukuba kwiminyaka emihlanu, lo mdiliya umfaxangwe apha eWhittlesea. Ngokwenza njalo, oku kuza kudala amathuba engqesho athe xhaxhe,” utshilo uCecani.

Kutshanje umasipala iChris Hani utyelele eStellenbosch eNtshona Koloni uyokufunxa amava okwenza olu shishino.