UMasualle uzakuyenza intetho

Inkulumbuso yePhondo leMpuma Koloni uPhumulo Masualle, xeshikweni ethetha ngeziphumo zabafundi bebanga leshumi baka2016, eBhishoUMFANEKISO: SIYANDA ZAKHE

NOXA nje bekungekacaci ncakasana ukuba iyakuba yiNkulumbuso yaseMpuma Koloni uPhumulo Masualle owenza intetho engobume bephondo eBhisho ngomso, amahlakani eANC ephondweni avumelene ukuba makagxothwe uMasualle.

Ikhwelo lokuba makagxothwe esikhundleni sakhe uMasualle, lixhaswa ngamaKomanisi kwaneCosatu ephondweni.

Ukufungiswa kukaSihlalo weANC ephondweni uOscar Mabuyane njengelungu leNdlu yoWiso-Mthetho eBhisho kule veki, bekungqina ukuba isigqibo sithatyathiwe ngoMasualle.

Isigqibo sokugxothwa kukaMasualle bekulindeleke ukuba sithatyathwe ngoLwesibini wale veki, kodwa siye sabekelwa bucala ngenxa yokuxakeka kwamalungu ekomiti embaxa yephondo (PEC), kwimisitho yesizwe ebiquka lowo kaMangameli Cyril Ramaphosa ePalamente eKapa ngoLwesibini kwanentetho yohlahlo lwabiwo-mali eyenziwe izolo.

Abasondele emfuthweni wolwazi bathi uMabuyane uyalelwe yiPEC ukuba athabathe iintambo kuMasualle.

“UMabuyane asiyonto ebeyilangazelela eyokuba yiNkulumbuso kulo nyaka, kodwa ngenxa yendelelo eboniswa nguPhumulo, iPEC ibone kufanelekile ukuba mayigxothwe iNkulumbuso. Bekufanele ukuba uMasualle ugxothwa kule veki, kodwa le nkqubo karhulumente kazwelonke ithe yakuphazamisa oku,” litshilo ilungu leANC elisondeleyo kulo mba.

“Singalindela nantoni kule veki, malunga nomba wokutshintshwa kwesikhokelo sikaMasualle, kuba into exhalabisayo kukubona uMasualle esenza intetho yobume bephondo ethembisa uluntu kodwa uza kugxothwa,” kutsho eli lungu.

Ngethuba ebuzwa ukuba ingaba uMasualle uza kuyenza kusini na intetho engobume bephondo, uMabuyane akakhange atsho ukuba iyakuba nguMasualle.

“Intetho yobume bephondo iza kwenziwa yiNkulumbuso yephondo. NgoLwesihlanu kuza kube kukho iNkulumbuso, njengokuba ikhona nanamhlanje,” utshilo uMabuyane, esala kwaphela ukuthi izakuba nguMasualle.

Imibutho yezopolitiko kwiNdlu yoWiso-Mthetho equka iDA ikholelwa ukuba “ayinasihlahla” into yokuyeka uMasualle ukuba enze intetho engobume bephondo kodwa akazukumilisela ezo zithembiso.

Inkokeli yeDA kwiPalamente yephondo eBhisho uBobby Stevenson uthe: “Ayinasihlahla into yokubona iNkulumbuso esecicini lokuphulukana nesihlalo sayo, kwakunye nekhabhinethi yayo, isenza intetho yobume bephondo, xa sibona ukuba kuza kubakho iinguqu kungekudala.”